Nayah verliet haar geboorteland in Afrika om in het kader van een gezinshereniging naar België te komen. Uiteindelijk moet ze vluchten voor haar gewelddadige echtgenoot. Ze belandt in het Familiecentrum van Samusocial met haar twee kinderen onder de arm.

 « In het begin wist ik niet waaraan ik mij moest verwachten, hoelang ik zou blijven. Ik heb opnieuw financiële steun gevraagd aan het OCMW. Ik heb twee advocaten moeten nemen. Het was een lange procedure maar nu zou ik antwoord moeten krijgen. Als het een positief antwoord is, kan ik naar een eigen woning verhuizen. »

 « Ik kan eindelijk aan mijn toekomst denken. Bij andere mensen wonen is te ingewikkeld. We storen de hele tijd hier. Hier is het niet perfect, maar voor mensen zoals ik, zonder inkomen en met twee kinderen, is het al heel goed: ik heb mijn eigen kamer en wordt niet gestoord. En verder heb ik ook vriendinnen gemaakt. Het zijn trouwens de enige vriendinnen die ik heb. Ik heb nog steeds contact met vrouwen die al vertrokken zijn.

Hier, in het Familiecentrum, doen we activiteiten, wandelen we. Ik ga altijd naar de Donderdagen van de Vrouw, heel leuk! Als je naar de verhalen van anderen luistert, leer je veel. Vroeger huilde ik vaak, maar nu weet ik dat ik niet de enige ben met problemen. Het heeft geen zin om zich te beklagen. Ik ben echt tevreden: vroeger sprak mijn zoon niet vaak, maar hier zijn er veel kinderen en is hij opengebloeid. In december gaat hij naar school. »

Younus had een winkel met bruidsjurken in Mossoul, in Irak. En toen kwam IS:

« Ze sloten de winkel. Ons leven was niets meer. Eten en slapen. We verloren onze vrijheid. »

De problemen beginnen. De IS-troepen willen Younus recruteren. Met zijn broer en twee vrienden beslissen ze te vluchten. Van Mossoul naar België, door Turkije, Macedonië, Servië, Hongarije, Oostenrijk en Duitsland, een lange, dure en moeilijke reis.

Eenmaal in Brussel stuurt de Dienst Vreemdelingenzaken Younous en zijn broer naar het centrum van Samusocial in opdracht van Fedasil. Hun eerste asielaanvraag wordt verworpen. De broer van Younus verliest de moed en keert terug naar Irak, waar zijn vrouw en kinderen nog steeds wonen.

« Hij wou een gezinshereniging, maar hij miste zijn gezin, hij was verdrietig, » zegt Younus.

Younus dient een tweede aanvraag in bij het CGVS *. Hij wacht nog steeds op antwoord.

« Ik denk veel na, soms slaap ik niet: wanneer zal ik een goed leven hebben? Ik ben al drie jaar in België, nu ben ik het gewoon, ik wil niet meer vertrekken! Ik werk, ik ben straatveger, dat gaat      goed. Ik heb Belgische vrienden, leer beter Frans en leer Nederlands. Hier, bij Samusocial, deel ik een kamer met 3 personen. Er gebeurt veel in het centrum, ik ga mee op uitstap, ik doe aan sport en coach ook, ik geef zangles en soms organiseer ik zelfs concertjes. Als het antwoord van het CGVS negatief is, kan ik nog een derde aanvraag doen. Maar het is vermoeiend. Ik wil blijven werken en wonen in België. Ik wil trouwen en kinderen krijgen ….»

*CGVS: Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen

Aleksy komt uit Polen. Meer dan twintig jaar geleden emigreerde hij naar België. Hij heeft niet altijd op straat geleefd. Vroeger had hij een appartement en een job en betaalde hij belastingen, maar na een pijnlijke scheiding begon Aleksy zwaar te drinken. Uiteindelijk verloor hij zijn domicilie en belandde hij op straat.

In het UVC Brugmann werd kanker bij hem vastgesteld. Hij wordt in het ziekenhuis opgenomen om chemotherapie te ondergaan. Na enkele jaren verhuist Aleksy van het UVC Brugmann naar het Sint-Pietersziekenhuis. Daar krijgt hij hulp om te worden opgenomen in Medihalte, waar hij zowel financieel als medisch wordt ondersteund. Hij heeft er meer ruimte en vrijheid dan in een ziekenhuiskamer.

Vroeger deed Aleksy enkel in de winter beroep op de diensten van Samusocial voor noodopvang. Hij vergelijkt zijn eerdere ervaring met zijn verblijf in Medihalte :

« Hier is het rustig, ideaal om uit te rusten! Wat wil je nog meer? Je komt binnen vertrekt wanneer je wil, je krijgt eten, je lakens en kleren worden een keer per week gewassen, je kan jezelf wassen en er is zelfs een psycholoog. Ze zijn hier goed georganiseerd!»

Alain verscheen op een winteravond in het centrum Poincaré: de maraude had contact met hem gelegd en hem naar het centrum gebracht.

« Ik kom naar de verpleegdienst om mijn vinger te laten verzorgen. Ik heb gevochten op straat: iemand wou mijn spullen stelen en ik heb hem een vuistslag verkocht, maar het bot in mijn wijsvinger is ontwricht. Eerst ontstak mijn hand, met veel etter, maar nu gaat het veel beter. » Lola, de verpleegster, bevestigt dat: « zonder regelmatige controles zou zijn wond tot een algemene infectie hebben geleid ».

Clémentine is 23 en stapte in het project in het eerste werkjaar. Haar eerste maanden in het initiatief Housing First waren niet overtuigend. Clémentine geeft toe dat ze te veel bezig was met verschillende drugs om echt motivatie op te brengen voor het project. Ze verlaat het programma en verdwijnt anderhalf jaar alvorens zich op een oktoberavond opnieuw aan te bieden in een noodopvangcentrum van Samusocial. Er werd opnieuw contact gelegd met het team van StepForward. Ze beslist het nog eens te proberen.

 « Ik heb vrij snel de keuze gemaakt. Ik ging niet naar mijn medische afspraken en mijn gezondheid ging achteruit, dus ik dacht dat een zekere vorm van structuur me kon helpen. Nu ben ik veel beter in vorm. Maar dat is niet alles! Als ik aan het einde van de maand merk dat ik te veel heb uitgegeven, praat ik erover met het team en krijg ik hulp: we praten erover en ik leer ook om mijn budget beter te beheren. Ik zie dit als sociale begeleiding en niet als iets dwingends. Ik kan met alles bij hen terecht zonder dat ze oordelen. Er zijn geen taboes. Als je met een vriend praat, krijg je de indruk dat je moet opletten wat je zegt zodat hun perceptie van jou niet verandert. Met Step Forward kan ik mijn hart luchten en besef ik soms welke dingen niet goed gaan in mijn leven, gewoon door erover te praten! Ook al ga ik niet akkoord met wat me verteld wordt, toch luister ik, en soms verander ik van mening … omdat ik heb nagedacht! »

« Ik maak deel uit van het dagteam voor de maraude en ik volg daarbij vooral dakloze mensen op die al bekend zijn bij onze mobiele teams: overdag maken we gebruik van het feit dat meerdere partnerdiensten open zijn voor psychologische, medische en sociale begeleiding. Overdag heb je ook meer tijd om een band tot stand te brengen, om een vertrouwensrelatie te creëren of te onderhouden: het feit dat je een complexe administratieve situatie deblokkeert, heeft vaak een heel positief effect op het respect dat we krijgen van de mensen die we helpen, omdat ze hierdoor plots opnieuw een perspectief krijgen in het leven. » 

Mijnheer X, patiënt bij Medihalte

« Mijnheer X heeft maagkanker. We weten nog niet of hij kan genezen of dat hij palliatief is. Als Medihalte niet bestond, zou hij in een ander opvangcentrum zitten, met minder comfort dan hier» – Dr. Santantonio, verwijzend arts bij Samusocial

In 2003 verlaat Elena haar geboorteland Roemenië, op zoek naar werk. Ze komt naar België, maar verliest in 2014 haar werk als kokkin ten gevolge van een depressie. Ze verliest vervolgens ook haar woning en gaat in het Zuidstation wonen. Al snel ontwikkelt Elena psychologische stoornissen om haar nieuwe leven aan te kunnen. Nu is Elena stabiel.

 « Ik heb 3 jaar op straat gewoond, in het Zuidstation. Al die tijd dacht ik dat ik werkte. Ik dacht dat ik drinkwater klaarzette voor iedereen die het station gebruikt. Nu denk ik dat het een manier was om me te beschermen tegen de anderen. Ik was alleen en zocht geen contact met de andere daklozen. Ik bedelde ook niet. Ik dacht dat iemand me ging komen halen om een nieuwe job te beginnen. De maraude van Samusocial kwam vaak langs, maar ik wilde niet met hen meegaan, ik was bang. En op een dag ben ik hen toch gevolgd: ik was zo ziek dat ik languit op de grond lag. Ze hebben me meegenomen naar het ziekenhuis, waar ik drie maanden ben gebleven. Daarna verbleef ik twee maanden in het Medisch Huis Porte Ouverte. En daarna kwam ik bij Samusocial. Ik moest me beetje bij beetje weer aanpassen, maar zo werd ik stabieler. Dat was fijn.
Wat me vandaag het meest bezighoudt, is mijn gezondheid. Ik moet binnenkort geopereerd worden. De jaren op straat hebben hun sporen nagelaten, ik kan amper lopen. Ik heb altijd pijn, het is allesoverheersend. Ik droom en hoop dat het beter zal gaan. Ik wacht en ik lees. De mensen van Samusocial brengen me naar mijn afspraken met de kinesitherapeut en ik neem deel aan activiteiten. Ik slaap ook veel, om de jaren verloren slaap in te halen.
Ik ben hier nu iets meer dan een jaar en ik ben tevreden. Als ze me niet hadden geholpen, wat zou er van me geworden zijn? Dankzij hen leef ik nog. Ik ben hier op mijn gemak, voorlopig. »

Elena heeft geen papieren meer sinds de gemeente haar heeft geschrapt. Op dit moment loopt een procedure 9ter: ze vraagt regularisatie om medische redenen. Deze zomer komt haar dochter, die lang dacht dat ze verdwenen was, op bezoek. Ze hebben elkaar al elf jaar niet meer gezien. En ze hoopt opnieuw te kunnen werken en een eigen woning te verwerven, dankzij de operatie die ze zal ondergaan.

Jean is niet altijd dakloos geweest. Zoals velen, is hij in een ingewikkelde situatie beland die uit de hand is gelopen … en verloor hij zijn domicilie. Hij werkt nochtans en heeft een inkomen. Maar ondanks al zijn inspanningen kan hij niet genoeg sparen voor een woning. Hij wil helemaal niet naar een opvangcentrum. Jean heeft de materiële hulp van Samusocial niet nodig: hij verwarmt zijn tent met olie, heeft kleren en wast zich af en toe. Jean heeft een heel andere behoefte:

« Wat mij echt plezier doet is om van tijd tot tijd met iemand te praten. Ik heb niet vaak de gelegenheid om een praatje te slaan … » bekent Jean: « ik lees graag en hou van koken! Dat mis ik het meest sinds ik geen huis meer heb. Gisteren ben ik er in geslaagd om alle ingrediënten voor spaghetti bolognaise bij elkaar te krijgen … dat was lang geleden! Natuurlijk is dit niet het leven waarvan ik had gedroomd, maar het kon erger … ».

De mobiele teams gaan binnenkort nog eens bij hem langs: wanneer de temperaturen dalen is het zeer belangrijk om een vertrouwensband te houden en hem op tijd te overtuigen om zich te komen opwarmen.

Nayah verliet haar geboorteland in Afrika om in het kader van een gezinshereniging naar België te komen. Uiteindelijk moet ze vluchten voor haar gewelddadige echtgenoot. Ze belandt in het Familiecentrum van Samusocial met haar twee kinderen onder de arm.

« In het begin wist ik niet waaraan ik mij moest verwachten, hoelang ik zou blijven. Ik heb opnieuw financiële steun gevraagd aan het OCMW. Ik heb twee advocaten moeten nemen. Het was een lange procedure maar nu zou ik antwoord moeten krijgen. Als het een positief antwoord is, kan ik naar een eigen woning verhuizen. »

 « Ik kan eindelijk aan mijn toekomst denken. Bij andere mensen wonen is te ingewikkeld. We storen de hele tijd hier. Hier is het niet perfect, maar voor mensen zoals ik, zonder inkomen en met twee kinderen, is het al heel goed: ik heb mijn eigen kamer en wordt niet gestoord. En verder heb ik ook vriendinnen gemaakt. Het zijn trouwens de enige vriendinnen die ik heb. Ik heb nog steeds contact met vrouwen die al vertrokken zijn.
Hier, in het Familiecentrum, doen we activiteiten, wandelen we. Ik ga altijd naar de Donderdagen van de Vrouw, heel leuk! Als je naar de verhalen van anderen luistert, leer je veel. Vroeger huilde ik vaak, maar nu weet ik dat ik niet de enige ben met problemen. Het heeft geen zin om zich te beklagen. Ik ben echt tevreden: vroeger sprak mijn zoon niet veek, maar hier zijn er veel kinderen en is hij opengebloeid. In december gaat hij naar school. »